.
هیاهوی استادیومی یا رقابت اخلاقی و عقلانی؟
۱۴۰۳/۰۳/۲۱
برخی فعالان سیاسی، غیر از رفتار‌های استادیومی، مهارت و آورده دیگری ندارند. رفتار استادیومی یعنی غوغاسالاری، هو و هیاهو، نفرین و آفرینِ بی‌حساب، و جنجال به قصد منفعل کردن داور یا بازیکنان تیم رقیب. هیجان البته تا آنجا که چاشنی رقابت باشد، عیبی ندارد و پذیرفته هم هست. اما اگر قرار باشد چاشنی، جای دستپخت و آورده و توانمندی را بگیرد، آنگاه مسابقه از غایت خود که آشکار کردن تیم توانمند‌تر و با برنامه‌تر و کاری‌تر است، منحرف می‌شود. در این صورت، بعید نیست که مسابقه فوتبال، به جای این که میدان نمایش مهارت‌های هر یک از رقبا باشد، تبدیل به رینگ بوکس و کتک‌کاری و ناسزاگویی، یا ریختن تماشاگرانی به وسط زمین و جیمی‌جامپ بازی شود.
اولا باید ابراز خشنودی کرد از این که برخی فعالان سیاسی درک کرده‌اند رادیکالیسم کور سه چهار ماه قبل، رفتاری به دور از عقلانیت بوده است و شگرد تحریم انتخابات را که روش منسوخ و بیهوده گروهک‌های بله قربان‌گوی بیگانگان است، کنار گذاشته‌اند. برخی اصلاح‌طلبان عاقل همان زمان و بعد‌تر گفتند که رفتار تحریمی، همه جور باخت بود. نوشتند که تحریم، جبهه و تشکیلات نمی‌خواهد و تحریم کنندگان، به انتهای جایی پرت می‌شوند که سازمان منافقین، گروهک‌های تروریست دیگر و نهضت آزادی و، خود را انداختند و در تاریخ گم شدند.
این که برخی احزاب، از منطق کور قهر و گروکشی بی‌حاصل دست برداشته و به بازی برگشته‌اند، یک موفقیت برای خود آنهاست و برای کشور هم مفید‌تر است. همچنین ایجاد هیجان استادیومی، تا جایی که چاشنی کار باشد و به گرم‌تر شدن فضا کمک می‌کند، پذیرفته است. اما همه چیز رقابت انتخاباتی، کُری‌خوانی استادیومی و خدای ناکرده، ناسزاگویی و فحاشی نیست. فراتر از اینها، نامزدها و گروه‌های حامی آنها در کنار تخطئه دیگری، باید «برنامه» و «کارنامه» داشته باشند.
در این میان، فرق هیجان استادیومی با کُری‌خوانی و هیاهوی انتخاباتی این است که در استادیوم، هر تماشاگر طرفدار، به اندازه یک نفر دیده و نمایانده می‌شود. اما در فضای تبلیغات انتخاباتی، حجم غوغای پمپاژ شده، نه نشانگر شمار طرفداران، بلکه نمایشگر اغواگری رسانه‌ای است. اغوا برای کدام کار؟ مصادره به مطلوب و قاپیدن عنوان «مردم». نوعی چشم‌بندی و عملیات فریب برای تور کردن مردم. کرم یا ماهی کوچک را سر قلاب زدن برای شکار ماهی‌های واقعی.
نباید اسیر هیاهوی بوقچی‌های انبوه رسانه‌ای شد که خود را «مردم» جا می‌زنند، یا می‌خواهند تولید عصبانیت و واکنش نسنجیده کنند، تا بتوانند تنور سردشان را این‌گونه با هیزم دیگری روشن سازند. انتخابات، مصاف قرمز و آبی نیست. در فوتبال، حتی اگر بدترین اتفاقات هم در ورزشگاه بیفتد، ماجرا ظرف چند ساعت تمام می‌شود و افراد به زندگی عادی برمی‌گردند. اما انتخابات، اگر غبارآلود و جنجالی و تبدیل به دعوای حیدری/ نعمتی شود، دود آن به چشم ملت و کشور خواهد رفت. انتخابات، فضای گفت‌و‌گو و نقد جدی، اما مستدل و مستند و محترمانه است.
از ابتدائی‌ترین آداب چنین مسابقه سرنوشت‌سازی، اخلاق و ادب و انصاف و عقلانیت و سعه صدر و طمانینه و آرامش و حوصله و حِلم است. حِلم را به بردباری، درنگ و تامل، حوصله و شکیبایی، آرامی، خویشتنداری از هیجان غضب، و عقل معنا کرده‌اند، و نقطه مقابل آن را سبکسری، سبک مغزی و سَفَه (بی‌خردی) دانسته‌اند. بردباری در رفتار با دیگران و در مواجهه با ناگواری‌ها که موجب میانه‌روی در امور و آرامش یافتن روان می‌شود. از حِلم به عنوان برترین عزت و بهترین یاور انسان یاد شده؛ و این که، منشأ وقار و حیا و تحمل است. همچنین حِلم را از نتایج عقل دانسته‌اند.
هیجان‌زدگی و زیست هیجان، خسارت‌آفرین است. امیر مؤمنان(ع) در نامه ۶۶ نهج‌البلاغه، به ابن عباس فرمود: «...فَلا يَكُن أفضَلُ ما نِلتَ في نَفسِكَ مِن دُنياكَ بُلوغَ لَذَّةٍ أو شِفاءَ غَيظٍ، ولكِن إطفاءَ باطِلٍ أو إحياءَ حَقٍّ، وَليَكُن سُرورُكَ بِما قَدَّمتَ، وأسَفُكَ عَلى ما خَلَّفتَ، وهَمُّكَ فيما بَعدَ المَوتِ. برترین چیز نزد تو نباید رسیدن به لذت و یا خالی کردن خشم (خنک کردن دل)، بلکه باید خاموش کردن باطل و یا زنده کردن حق باشد. و بايد خوشحالى‌ات براى چيزى باشد كه [براى فردايت] پيش فرستاده‌اى، و افسوست به خاطر چيزى باشد كه به‌جا گذاشته‌اى تا ديگرى بهره‌مند گردد، و غمت براى پس از مرگ باشد».
انتخابات پیش رو، انتخاباتی عادی نیست، فوق‌العاده است؛ به اقتضای شهادت رئیس‌جمهوری با اخلاص و خستگی‌ناپذیر، که در حین خدمت به شهادت رسید و داغ بزرگ او همچنان برای ملت ما تازه است، برگزار می‌شود. در این موقعیت، می‌توان و باید از انتخابات، حماسه‌ای در تراز تجلیل از شخصیت اخلاقی رئیس‌جمهور شهید ساخت، تا سرمایه پیشرفت ملی، موجب شادی دوستان ملت ایران و سرخوردگی دشمنان شود؛ ان‌شاءالله.
محمد ایمانی
حسین شریعتمداری : ائتلاف را از این زاویه ببینید! ۱۴۰۳/۰۴/۰۳